
DE RENOVATIEPLICHT: DIT MOET JE WETEN ALS HOST VAN VAKANTIEWONINGEN
De renovatieplicht voor vakantiewoningen is een wettelijke verplichting die eigenaren van residentiële gebouwen verplicht om hun eigendom binnen een bepaalde termijn energiezuiniger te maken. Dit geldt ook voor vakantiewoningen met een residentiële bestemming.
In deze blog leggen we uit wat de renovatieplicht inhoudt, op welke woningen deze van toepassing is en hoe je hier als host mee om kunt gaan. Zo ben je helemaal voorbereid op de toekomst en kun je zorgeloos blijven genieten van je vakantiewoning.
Wat is de renovatieplicht?
De renovatieplicht geldt voor residentieel vastgoed met een EPC label E of F. De woning moet binnen een bepaalde periode na de notariële overdracht in volle eigendom worden gerenoveerd naar minstens label D.
Deze vereiste is van toepassing op zowel huizen als appartementen, en geldt ook voor vakantiewoningen die een residentiële bestemming hebben.
Voor nieuwe eigenaars betekent dit dat zij binnen de door de overheid vastgestelde termijn aan de renovatie-eisen moeten voldoen. Bij een authentieke akte wordt de resterende termijn vermeld waarbinnen de renovaties moeten worden uitgevoerd.
Let op dat ook panden met een collectieve verwarming of meerdere functies, zoals een recreatief karakter, kunnen vallen onder de renovatieplicht als ze deels residentiële gebouwen zijn.
Om de laatste regelgeving te raadplegen kan je de officiële site van Vlaanderen raadplegen.
Voor welke woningen geldt de renovatieplicht?

De renovatieverplichting geldt voor residentiële gebouwen met een slecht energielabel, hieronder vallen ook tweede verblijven en vakantiewoningen die hoofdzakelijk een residentiële bestemming hebben. Alle woningen met een EPC label E of F moeten worden verbeterd tot minimaal label D.
Uitzonderingen bestaan voor een beschermd monument, bouwkundig erfgoed of panden met een niet residentiële functie. Bij een woning die in mede-eigendom is, zoals in appartementsgebouwen, kan de verplichting afhangen van de specifieke delen die de grootste bruikbare vloeroppervlakte innemen.
Welke soorten vakantiewoningen vallen onder de renovatieplicht?
Niet alle vakantiewoningen vallen automatisch onder de renovatieplicht. Het hangt af van hoe de woning geregistreerd staat en de energieprestaties van het pand. Vakantiewoningen die officieel ingeschreven staan als zelfstandige wooneenheden en verhuurd worden, vallen vaak binnen de regelgeving. Dit betekent dat appartementen, studio’s en woningen die als vakantiewoning dienen en een EPC-label E of F hebben, verplicht zijn om (sinds 2025) binnen zes jaar na aankoop worden verbeterd tot de vereiste energienorm, namelijk label D of beter.
Daarnaast kunnen er specifieke uitzonderingen gelden, zoals voor woningen die slechts seizoensgebonden worden gebruikt of een beperkte verhuurperiode kennen. Het is als host belangrijk om de officiële status van je vakantiewoning te controleren en na te gaan of je onder deze vereiste valt.
Hoe pak je de renovatieplicht als host aan?

Als nieuwe eigenaar kun je beginnen met een EPC-audit. Dit document geeft inzicht in de huidige staat van je woning en de stappen die nodig zijn om het gewenste energielabel te behalen. Normaal krijg je bij aankoop van de woning een EPC-attest. Focus je op energiezuinige verbeteringen zoals isolatie, efficiënte verwarmingssystemen en hoogrendementsglas.
Plan je renovaties binnen de opgelegde termijn en houd rekening met seizoensgebonden verhuur. Zo kan het bijvoorbeeld interessant zijn om grote werken in te plannen in kalmere verhuurperiodes, op die manier kan je alsnog maximale inkomsten krijgen tijdens het hoogseizoen. Als je de verplichting voldaan hebt, dien je een nieuw EPC in bij de bevoegde instantie.
Beschikbare subsidies en steunmaatregelen
Dat renovatiekosten al snel hoog kunnen oplopen weet iedereen. Gelukkig zijn er diverse subsidies en steunmaatregelen beschikbaar om de renovatiekosten te verlagen. Denk aan de Vlaamse renovatiepremie, de EPC-labelpremie en lokale initiatieven. Deze financiële steun kan helpen om de kosten van isolatie, het vervangen van ramen en het installeren van efficiënte verwarmingssystemen te dekken.
Sancties bij niet voldoen aan de renovatieplicht
Niet aan de renovatieverplichting voldoen kan resulteren in een administratieve geldboete, die kan oplopen tot € 500 – € 200.000. Voor host als vakantiewoning betekent dit niet alleen financiële kosten, maar ook een slechtere concurrentiepositie, aangezien gasten steeds vaker letten op duurzaamheid.
Voordelen van energetische renovaties als hosts vakantiewoning

Het voldoen aan de renovatieplicht biedt niet alleen voordelen voor het milieu, maar ook voor jou als host. Hier zijn de belangrijkste voordelen van energetische renovaties voor je vakantiewoning:
Lagere energiekosten: Een goed geïsoleerde woning met efficiënte verwarmings- en koelsystemen verbruikt aanzienlijk minder energie. Dit betekent lagere maandelijkse kosten, waardoor je meer van je inkomsten kunt behouden.
Hogere verhuurprijzen: Een energiezuinige vakantiewoning met moderne voorzieningen rechtvaardigt vaak een hogere huurprijs.
Betere reviews en terugkerende gasten: Door te investeren in comfort en duurzaamheid creëer je een positieve ervaring voor je gasten. Tevreden gasten keren eerder terug en bevelen je woning sneller aan bij anderen.
Verhoging van de vastgoedwaarde: Energetische renovaties verbeteren de marktwaarde van je vakantiewoning. Mocht je ooit willen verkopen of herfinancieren, dan is een hoog energielabel een groot pluspunt.
Minder onderhoud op lange termijn: Veel energiebesparende maatregelen, zoals hoogwaardige isolatie en nieuwe verwarmingssystemen, zijn duurzaam en vereisen minder onderhoud, wat je tijd en geld bespaart.
Met energetische renovaties verbeter je niet alleen de energie-efficiëntie van je vakantiewoning, maar versterk je ook je positie als host op de markt. Het is een investering die zich op meerdere manieren terugbetaalt!
Conclusie
De renovatieverplichting is meer dan een verplichting, het is een kans om je vakantiewoning aantrekkelijker en toekomstbestendig te maken. Met de juiste planning en het benutten van beschikbare subsidies kun je niet alleen voldoen aan de wettelijke eisen, maar ook profiteren van lagere energiekosten, hogere verhuurprijzen en een betere gastenervaring.
Renovatieplicht vakantiewoningen - Veelgestelde vragen
Wie valt er onder de renovatieplicht?
De renovatieverplichting voor residentiële gebouwen geldt voor woningen met een residentiële bestemming, waaronder huizen, appartementen en tweede verblijven. Na de notariële overdracht in volle eigendom van een pand met een slecht energielabel, is de nieuwe eigenaar verplicht om binnen de resterende termijn van (sinds 2025) zes jaar de woning te renoveren tot minstens label D. Dit geldt ook voor panden die na een authentieke akte overgedragen worden. Panden die onder een beschermd cultuurhistorisch landschap of als bouwkundig erfgoed worden geclassificeerd, kunnen vrijstellingen hebben.
Welke renovaties zijn verplicht?
De verplichte renovaties richten zich op het behalen van minstens label D binnen de opgelegde termijn. Vaak zijn energiebesparende werken nodig, zoals:
Het isoleren van het dak, de muren en de vloeren.
Het vervangen van oude ramen door hoogrendementsbeglazing.
Het verbeteren van verwarmingssystemen, zoals het plaatsen van een warmtepomp of condensatieketel.
Deze maatregelen zorgen voor een efficiënter energieverbruik en verhogen de waarde van je woning. Voor niet residentiële gebouwen kan de niet residentiële renovatieverplichting andere eisen stellen, afhankelijk van de feitelijke toestand en het gebruik.
Wat als je renovatieplicht niet nakomt?
Als je de renovatieverplichting niet naleeft, kun je een administratieve geldboete krijgen. Daarnaast blijft de vereiste bestaan, ook als de woning opnieuw verkocht wordt. Bij een notariële overdracht zal de vorige eigenaar of potentiële koper geïnformeerd worden over de resterende renovatietermijn. Als de nieuwe eigenaar de woning niet binnen de gestelde termijn renoveert, wordt een nieuw EPC vereist en kan een nieuwe termijn opgelegd worden.
Niet voldoen aan de wettelijke verplichting kan ook leiden tot een lagere aantrekkelijkheid van je woning, hogere energiekosten en minder verhuurmogelijkheden.
Is er ook een renovatieplicht in Brussel en Wallonië?
In Wallonië geldt er momenteel geen renovatieplicht. In Brussel ligt de nadruk op energiezuinige aanpassingen bij residentiële gebouwen en niet residentieel vastgoed. Het is belangrijk om bij een notariële akte goed te kijken naar de specifieke eisen in de regio en de impact op tijdelijke constructies of panden met verschillende bestemmingen.
Posted at 13 Jan 2025h
by Laurent Bruggeman